PEDODONTİ-ÇOCUK DİŞ HEKİMLİĞİ 

Dişler ne zaman sürmeye başlar?

Bebeklerde ilk diş yaklaşık 6.ayda sürmeye başlar. Bununla birlikte diş sürmesinde çoğu zaman gecikmeler veya erken diş sürmesi gözlenebilir. Dişlerin geç sürmesi genellikle genetik yatkınlıkla ilişkilidir; ancak diş sürmesini geciktiren sistemik hastalıklar da göz ardı edilmemelidir. Bu hastalıklar, büyüme ve gelişimi genel olarak engelleyen tiroit, paratiroit ve büyüme hormonu eksiklikleridir.

4-8 ay arası sürecek dişler: Üst kesiciler bölgesinde hafif kabartı varsa bu bölgeler üst sağ ve sol yan kesici dişlerin sürmekte olduğunu gösterir. Alt ve üst orta kesiciler sürmüştür. Sürme sırası, önce üst orta kesiciler, sonra üst yan kesiciler, daha sonra alt yan kesiciler şeklindedir.

8-11 aylar arası sürecek dişler: Tüm alt-üst orta ve yan kesici dişler sürmüştür.

11-15 ay arası sürecek dişler: Birinci süt azı dişleri sürmeye başlar.

15-21 ay arasında sürecek dişler: Çocuk 18 aylık olunca süt köpek dişleri sürmeye başlar.

Bir buçuk – iki buçuk yaş arasında sürecek dişler: Alt ve üst çene ikinci süt azıları da sürmüştür. 

Kalıcı 1. büyük azı dişi altı yaşında sürer. Altı yaş dişi, 6 yaşında mevcut süt dişlerinin arkasından sürer. Çocuklar ve anne-babalar altı yaş dişlerini süt dişleri ile karıştırırlar. Bu dişlerin tam sürmeden önce

sadece çiğneyici yüzü aylarca olduğu yerde sürmeden kalabilir. Gıda birikintileri bu bölgede çürüğe neden olur. Bazen de diş eti iltihabı oluşur.

Çocuklarda diş sürerken görülen belirtiler nelerdir?

Süt dişlerinin sürmesi esnasında bebeklerde genel ve bölgesel olarak birtakım değişiklikler gözlenir. Bunlar iştahsızlık, kilo kaybı, diyare(ishal) ,huzursuzluk, salya akışında artış, diş eti bölgesinde kaşınma ve kızarıklıktır.

Bu bulguların giderilmesine yönelik bir tedavi yöntemi ise yoktur. Bununla birlikte, bebeğin rahatça beslenebilmesi ve ağrısının giderilmesi amacıyla diş jeli kullanılabilir. Ayrıca kaşıntıyı gidermek için bazı şuruplar ve diş kaşıyıcı ürünler kullanılabilir.

Çocuğunuzun ilk diş hekimi ziyareti ne zaman olmalıdır?

Çocuklar, diş hekimine ilk diş sürmesinden sonra kontrol amaçlı götürülmelidir. Bundan sonra her 6 ayda bir kontrol amacıyla diş hekimi ziyareti tekrar edilmelidir.

Süt diş ağızda iken kalıcı diş sürmüşse ne yapılmalıdır?

Bu durum ağız içi muayenede en sık alt ön dişlerde görülür. Kalıcı kesici ve köpek diş anormal pozisyonda sürmeye yatkındır. Bu durum süt kesicilerin erken kök erimesine neden olabilir. İkinci süt azıların arka köklerinin erken erimesi de anormal pozisyonda sürmede bir başka örnektir.

Alt ön dişlerde anormal pozisyonda sürme süt kesiciler düşünce veya çekilince kendiliğinden düzelir. Bu dişler için dişlerin arasına yerleştirilmiş basit tellerden ortodontik apareylere kadar birçok tedavi seçeneği mevcuttur. Dişlerin uygun yerlerden sürmeleri için dişlere yer değiştirme kuvvetleri uygulanır. Bu amaçla çocuk diş hekimine yönlendirilir.

Dişleri fırçalama ne zaman başlamalıdır?

Bebeklik döneminde başlayan diş bakımı hayat boyunca gerekli olacak koruyucu eğitimin ve diş bakımının oluşturulmasındaki ilk basamakları oluşturur. Diş çürüğüne neden olan mikroorganizmaların genellikle anneden çocuğa 9 – 36 aylık bir dönemde geçtiği düşünülmektedir. Bu yüzden çocuğun diş sağlığı ile annenin diş sağlığı çok yakından ilgilidir. Bebeklerde ağız bakımına ilk diş sürmesiyle birlikte başlamalıdır.

Ağız ve diş temizliği anne tarafından temiz bir parça bez aracılığı ile yapılmalıdır. Çocuklarda diş fırçası 1 yaşından itibaren kullanılabilir. Çocuğun ağız çalkalama işlemi yapamayacağı göz önünde bulundurularak diş fırçalama işlemi diş macunu olmaksızın veya düşük flor içerikli çocuk macunları kullanılarak yapılabilir. Çocuğun etkin bir diş temizleme işlemi gerçekleştiremeyeceği düşünülürse, diş fırçası mutlaka ebeveyn yardımıyla kullanılmalıdır. Diş fırçalama işlemini takiben mutlaka dil yüzeyi de fırçalanmalıdır.

Çocuklarda diş çürümesinde alınacak önlemler nelerdir?

Diş çürüğünden korunmak amacıyla yapılacak ilk işlem iyi bir ağız hijyenine sahip olunmasıdır. Bu amaçla dişler günde en az iki kez, ikişer dakika süreyle fırçalanmalıdır. Diş fırçasına yardımcı olarak diş ipi ve ağız gargaraları sadece diş hekimi tavsiyesine göre 5 yaşından sonra kullanabilir. Diş çürüğünden korunmada etkinliği kanıtlanmış yöntemlerden birisi de “flor” uygulamalıdır.